بسم اله الرحمن الرحیم
تمام روایات و تراجم از منبع غنی نرم افزار «گنجینه روایات نور»
بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار ج52 141 باب 22 فضل انتظار الفرج و مدح الشیعة فی زمان الغیبة و ما ینبغی فعله فی ذلک الزمان ..... ص : 122
َ1 -عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع یَقُولُ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اسْتَعِینُوا عَلَى مَا أَنْتُمْ عَلَیْهِ بِالْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ فِی طَاعَةِ اللَّهِ وَ إِنَّ أَشَدَّ مَا یَکُونُ أَحَدُکُمْ اغْتِبَاطاً بِمَا هُوَ فِیهِ مِنَ الدِّینِ لَوْ قَدْ صَارَ فِی حَدِّ الْآخِرَةِ وَ انْقَطَعَتِ الدُّنْیَا عَلَیْهِ فَإِذَا صَارَ فِی ذَلِکَ الْحَدِّ عَرَفَ أَنَّهُ قَدِ اسْتَقْبَلَ النَّعِیمَ وَ الْکَرَامَةَ مِنَ اللَّهِ وَ الْبُشْرَى بِالْجَنَّةِ وَ أَمِنَ مِمَّنْ کَانَ یَخَافُ وَ أَیْقَنَ أَنَّ الَّذِی کَانَ عَلَیْهِ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّ مَنْ خَالَفَ دِینَهُ عَلَى بَاطِلٍ وَ أَنَّهُ هَالِکٌ فَأَبْشِرُوا ثُمَّ أَبْشِرُوا مَا الَّذِی تُرِیدُونَ أَ لَسْتُمْ تَرَوْنَ أَعْدَاءَکُمْ یَقْتُلُونَ فِی مَعَاصِی اللَّهِ وَ یَقْتُلُ بَعْضُهُمْ بَعْضاً عَلَى الدُّنْیَا دُونَکُمْ وَ أَنْتُمْ فِی بُیُوتِکُمْ آمِنِینَ فِی عُزْلَةٍ عَنْهُمْ وَ کَفَى بِالسُّفْیَانِیِّ نَقِمَةً لَکُمْ مِنْ عَدُوِّکُمْ وَ هُوَ مِنَ الْعَلَامَاتِ لَکُمْ مَعَ أَنَّ الْفَاسِقَ لَوْ قَدْ خَرَجَ لَمَکَثْتُمْ شَهْراً أَوْ شَهْرَیْنِ بَعْدَ خُرُوجِهِ لَمْ یَکُنْ عَلَیْکُمْ مِنْهُ بَأْسٌ حَتَّى یَقْتُلَ خَلْقاً کَثِیراً دُونَکُمْ فَقَالَ لَهُ بَعْضُ أَصْحَابِهِ فَکَیْفَ نَصْنَعُ بِالْعِیَالِ إِذَا کَانَ ذَلِکَ قَالَ یَتَغَیَّبُ الرِّجَالُ مِنْکُمْ عَنْهُ فَإِنَّ خِیفَتَهُ وَ شِرَّتَهُ فَإِنَّمَا هِیَ عَلَى شِیعَتِنَا فَأَمَّا النِّسَاءُ فَلَیْسَ عَلَیْهِنَّ بَأْسٌ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى قِیلَ إِلَى أَیْنَ یَخْرُجُ الرِّجَالُ وَ یَهْرُبُونَ مِنْهُ فَقَالَ مَنْ أَرَادَ أَنْ یَخْرُجَ مِنْهُمْ إِلَى الْمَدِینَةِ أَوْ إِلَى مَکَّةَ أَوْ إِلَى بَعْضِ الْبُلْدَانِ ثُمَّ قَالَ مَا تَصْنَعُونَ بِالْمَدِینَةِ وَ إِنَّمَا یَقْصِدُ جَیْشُ الْفَاسِقِ إِلَیْهَا وَ لَکِنْ عَلَیْکُمْ بِمَکَّةَ فَإِنَّهَا مَجْمَعُکُمْ وَ إِنَّمَا فِتْنَتُهُ حَمْلُ امْرَأَةٍ تِسْعَةَ أَشْهُرٍ وَ لَا یَجُوزُهَا إِنْ شَاءَ اللَّه
مهدى موعود-ترجمه جلد سیزدهم بحار متن 915 باب بیست و هفتم فضیلت انتظار فرج و مدح شیعیان در زمان غیبت و آنچه که شایسته است در آن زمان انجام داده شود
1-نیز در آن کتاب از محمد بن مسلم روایت کرده که گفت: از امام محمد باقرعلیه السّلام شنیدم میفرمود: پرهیزکارى پیشه سازید، و با تقوى و کوشش در اطاعت خداوند بر این عقیده که دارید؛ کمک بجوئید. وقتى یکى از شما بسراى دیگر شتافت و درهاى دنیا بروى او بسته شد دین و پرهیزکارى او سختترین چیزى است که مورد غبطه و رشک دیگران (که از آن بىنصیب هستند) واقع مىشود. وقتى آدم قدم بسراى دیگر گذاشت میداند که باستقبال نعمتها و وعدههاى الهى و مژده رفتن به بهشت، میرود و از کسى که میترسیده ایمن است.
و یقین میکند که در دنیا بر حق بوده، و کسى که در جهت خلاف دین میرفته بر طریقه باطل و گمراه است پس شما را (بر این عقیده) مژده میدهم، باز هم مژده میدهم. شما چه مىخواهید؟ آیا نمىبینید که دشمنان شما در ارتکاب گناهان الهى کشته میشوند و براى رسیدن بدنیاى فانى یک دیگر را بقتل میرسانند ولى شما چنین نیستید و از آنها دورى جسته در خانههاى خود با طیب خاطر آسودهاید؟ بلاى سفیانى که از دشمنان شماست براى شما کافى است. خروج او براى شما از علامات ظهور است، مع الوصف آن فاسق وقتى خروج میکند شما یکى دو ماه آسوده مىمانید و خطرى از وى نمىبینید او مردم بسیارى را بقتل میرساند ولى شما جزو آنها نیستید.
در این موقع یکى از اصحاب حضرت پرسید: در آن موقع زنان و فرزندان خود را چه کنیم؟ فرمود: مردان شما باید پنهان شوند، زیرا خطر او فقط متوجه (مردان) شیعیان ما مىشود. ولى بخواست خدا زنان شما در معرض آسیب وى نخواهند بود.
از حضرت پرسیده شد: دجال بکجا روى مىآورد و آنها که از وى مىگریزند بکجا میروند؟ فرمود: هر کس مىخواهد از او فرار کند بمدینه و یا بمکه و یا ببعضى از شهرها میرود. آنگاه فرمود: چگونه در مدینه میتوانید بسر برید؟ زیرا آنجا مقصد لشکر این فاسق (سفیانى) است. بنا بر این بمکه بروید. زیرا شما همه در آنجا گرد مىآئید که فتنه او نه ماه باندازه مدت حاملگى زنان است و از این مدت تجاوز نمىکند ان شاء اللَّه.
2-ٍ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع اعْرِفْ إِمَامَکَ فَإِنَّکَ إِذَا عَرَفْتَهُ لَمْ یَضُرَّکَ تَقَدَّمَ هَذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّر
2-نیز در آن کتاب از زراره روایت میکند که حضرت صادق علیه السّلام بوى فرمود: امام خود را بشناس زیرا شناختن او ضررى بتو نمیرساند، خواه ظهور صاحب الامر زود واقع شود و خواه بتأخیر بیافتد.
3-عَنِ الْفُضَیْلِ بْنِ یَسَارٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ فَقَالَ یَا فُضَیْلُ اعْرِفْ إِمَامَکَ فَإِنَّکَ إِذَا عَرَفْتَ إِمَامَکَ لَمْ یَضُرَّکَ تَقَدَّمَ هَذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ وَ مَنْ عَرَفَ إِمَامَهُ ثُمَّ مَاتَ قَبْلَ أَنْ یَقُومَ صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ کَانَ بِمَنْزِلَةِ مَنْ کَانَ قَاعِداً فِی عَسْکَرِهِ لَا بَلْ بِمَنْزِلَةِ مَنْ کَانَ قَاعِداً تَحْتَ لِوَائِهِ قَالَ وَ رَوَاهُ بَعْضُ أَصْحَابِنَا بِمَنْزِلَةِ مَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص
3 -و هم در غیبت نعمانى از فضیل بن یسار روایت کرده که از امام جعفر صادق علیه السّلام پرسیدم مقصود از آیه یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ چیست؟ فرمود: اى فضیل! امام خود را بشناس که شناختن او ضررى بتو نمیرساند خواه این امر زود واقع شود و خواه بتأخیر بیافتد. کسى که امام خود را بشناسد، و سپس پیش از قیام صاحب الامر بمیرد، مثل کسى است که در لشکر او نشسته است، نه! بلکه مانند کسى است که در زیر پرچم او نشسته باشد! بعضى از اصحاب این طور روایت کردهاند: مثل کسى است که در رکاب پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله شهید شده باشد
4-ِّ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاکَ مَتَى الْفَرَجُ فَقَالَ یَا بَا بَصِیرٍ أَنْتَ مِمَّنْ یُرِیدُ الدُّنْیَا مَنْ عَرَفَ هَذَا الْأَمْرَ فَقَدْ فُرِجَ عَنْهُ بِانْتِظَارِه
4 -هم در آن کتاب از ابو بصیر نقل کرده که گفت: بآن حضرت گفتم: قربانت گردم، فرج و گشایش کار شما اهل بیت کى خواهد بود؟
فرمود: اى ابو بصیر! تو از کسانى هستى که چشم بدنیا دارند. هر کس صاحب الامر را بشناسد، انتظار ظهور او، براى وى گشایش و فرج است!
5-عَنِ الْفُضَیْلِ بْنِ یَسَارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع یَقُولُ
مَنْ مَاتَ وَ لَیْسَ لَهُ إِمَامٌ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّةً وَ مَنْ مَاتَ وَ هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ لَمْ یَضُرَّهُ تَقَدَّمَ هَذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ وَ مَنْ مَاتَ وَ هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ کَانَ کَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِی فُسْطَاطِه
5 -و نیز در غیبت نعمانى از فضیل بن یسار نقل میکند که گفت از امام محمد باقر علیه السّلام شنیدم میفرمود: کسى که بمیرد و امامى نداشته باشد (امام خود را نشناسد) همچون مردم عهد جاهلیت مرده است. و کسى که بمیرد در حالى که امام خود را میشناخته زیانى نبرده، خواه ظهور امام زمان زود واقع شود و یا بتأخیر بیافتد، و هر کس بمیرد و امام خود را بشناسد مانند کسى است که با مهدى منتظر در خیمهاش بوده است
6 -أَقُولُ قَدْ مَضَى بِأَسَانِیدَ فِی خَبَرِ اللَّوْحِ ثُمَّ أُکْمِلُ ذَلِکَ بِابْنِهِ رَحْمَةً لِلْعَالَمِینَ عَلَیْهِ کَمَالُ مُوسَى وَ بَهَاءُ عِیسَى وَ صَبْرُ أَیُّوبَ سَیَذِلُّ أَوْلِیَائِی فِی زَمَانِهِ وَ یَتَهَادَوْنَ رُءُوسَهُمْ کَمَا یُتَهَادَى رُءُوسُ التُّرْکِ وَ الدَّیْلَمِ فَیُقْتَلُونَ وَ یُحْرَقُونَ وَ یَکُونُونَ خَائِفِینَ مَرْعُوبِینَ وَجِلِینَ تُصْبَغُ الْأَرْضُ بِدِمَائِهِمْ وَ یَفْشُو الْوَیْلُ وَ الرَّنِینُ فِی نِسَائِهِمْ أُولَئِکَ أَوْلِیَائِی حَقّاً بِهِمْ أَرْفَعُ کُلَّ فِتْنَةٍ عَمْیَاءَ حِنْدِسٍ وَ بِهِمْ أَکْشِفُ الزَّلَازِلَ وَ أَدْفَعُ الْآصَارَ وَ الْأَغْلَالَ أُولئِکَ عَلَیْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُون
6-مؤلف: سابقا (در جلد دهم بحار الانوار) حدیث لوح که با سلسله خودم نقل کردم گذشت که از جمله این جملات بود: «... آنگاه رسالت خود را بوسیله فرزند او (م ح م د) که رحمت عالمیان، و داراى کمال موسى و نورانیت عیسى و صبر ایوب است کامل میگردانم.
دوستان من در زمان (غیبت) او خوار میگردند، و سرهاى آنها را مانند سرهاى ترک و دیلم به ارمغان میبرند، آنها بقتل میرسند و سوخته میشوند و بیمناک و مرعوب و هراسان میباشند، و زمین از خون آنها رنگین مىشود، و صداى زنان آنها بآه و ناله بلند میگردد. آنها دوستان حقیقى من هستند. آشوبهاى سهمگین را بوسیله آنها از میان برمیدارم، و بوسیله آنها زلزلهها و سختیها و گرفتاریها را برطرف میسازم.
أُولئِکَ عَلَیْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ یعنى: آنها کسانى هستند که از جانب خدا بآنها درود میرسد، و آنها راه یافتگانند
7-عَنْ جَابِرٍ الْأَنْصَارِیِّ عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ یَغِیبُ عَنْهُمُ الْحُجَّةُ لَا یُسَمَّى حَتَّى یُظْهِرَهُ اللَّهُ فَإِذَا عَجَّلَ اللَّهُ خُرُوجَهُ یَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً ثُمَّ قَالَ ص طُوبَى لِلصَّابِرِینَ فِی غَیْبَتِهِ طُوبَى لِلْمُقِیمِینَ عَلَى مَحَجَّتِهِمْ أُولَئِکَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ فَقَالَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ قَالَ أُولئِکَ حِزْبُ اللَّهِ أَلا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُون
7-خزاز قمى در کفایة الاثر با اسناد سابق در باب روایاتى که در خصوص امام دوازدهم رسیده است از جابر بن عبد اللَّه انصارى از پیغمبر (ص) روایت میکند که فرمود: حجت خدا از نظر آنها غائب میگردد و نام برده نمیشود، تا آنکه خداوند او را ظاهر گرداند. پس وقتى که خداوند او را آشکار ساخت، زمین را پر از عدل و داد میکند، چنان که پر از ظلم و ستم شده باشد. سپس فرمود: خوش بحال آنها که در غیبت وى پایدارند. خوش بحال کسانى که در راه روشن خود ثابت قدم میمانند.
اینانند که خداوند در بارهشان فرموده است: و الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ و فرموده:أُولئِکَ حِزْبُ اللَّهِ أَلا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ یعنى: اینان طرفداران خدا هستند، بدانید که طرفداران خداوند رستگارند.
8-تَفْسِیرُ النُّعْمَانِیِّ، بِالْإِسْنَادِ الْآتِی فِی کِتَابِ الْقُرْآنِ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَا أَبَا الْحَسَنِ حَقِیقٌ عَلَى اللَّهِ أَنْ یُدْخِلَ أَهْلَ الضَّلَالِ الْجَنَّةَ وَ إِنَّمَا عَنَى بِهَذَا الْمُؤْمِنِینَ الَّذِینَ قَامُوا فِی زَمَنِ الْفِتْنَةِ عَلَى الِائْتِمَامِ بِالْإِمَامِ الْخَفِیِّ الْمَکَانِ الْمَسْتُورِ عَنِ الْأَعْیَانِ فَهُمْ بِإِمَامَتِهِ مُقِرُّونَ وَ بِعُرْوَتِهِ مُسْتَمْسِکُونَ وَ لِخُرُوجِهِ مُنْتَظِرُونَ مُوقِنُونَ غَیْرُ شَاکِّینَ صَابِرُونَ مُسْلِمُونَ وَ إِنَّمَا ضَلُّوا عَنْ مَکَانِ إِمَامِهِمْ وَ عَنْ مَعْرِفَةِ شَخْصِهِ یَدُلُّ عَلَى ذَلِکَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى إِذَا حَجَبَ عَنْ عِبَادِهِ عَیْنَ الشَّمْسِ الَّتِی جَعَلَهَا دَلِیلًا عَلَى أَوْقَاتِ الصَّلَاةِ فَمُوَسَّعٌ عَلَیْهِمْ تَأْخِیرُ الْمُوَقَّتِ لِیَتَبَیَّنَ لَهُمُ الْوَقْتُ بِظُهُورِهَا وَ یَسْتَیْقِنُوا أَنَّهَا قَدْ زَالَتْ فَکَذَلِکَ الْمُنْتَظِرُ لِخُرُوجِ الْإِمَامِ ع الْمُتَمَسِّکُ بِإِمَامَتِهِ مُوَسَّعٌ عَلَیْهِ جَمِیعُ فَرَائِضِ اللَّهِ الْوَاجِبَةِ عَلَیْهِ مَقْبُولَةٌ مِنْهُ بِحُدُودِهَا غَیْرُ خَارِجٍ عَنْ مَعْنَى مَا فُرِضَ عَلَیْهِ فَهُوَ صَابِرٌ مُحْتَسِبٌ لَا تَضُرُّهُ غَیْبَةُ إِمَامِه
8 -نعمانى در تفسیر خود با سند خود (که در کتاب «قرآن» بحار نقل خواهیم کرد) روایت کرده که: امیر المؤمنین علیه السّلام گفت: پیغمبر بمن فرمود: یا ابا الحسن شایسته است که خداوند گمشدگان را وارد بهشت کند. سپس امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود:
مقصود پیغمبر مؤمنینى هستند که در زمان غیبت بسر میبرند و از امامى که جایش نامعلوم و خودش از نظرها غائب است، پیروى مینمایند. آنها عقیده بامامت او دارند. و بذیل عنایتش چنگ میزنند، و منتظر آمدن او هستند و یقین بوجود او دارند. و شکایتى ندارند، و بردبار و تسلیم خواسته حقند. و از این جهت گم شده هستند که از یافتن مکان امام خود و از شناختن شخص او گم شدهاند.
دلیل بر این مطلب اینست که وقتى خداوند خورشید را که راهنماى اوقات نماز است، از نظر بندگانش بپوشاند، آنها میتوانند وقت نماز را بتأخیر بیاندازند تا موقعى که آشکار مىشود، وقت براى آنها روشن گردد و یقین کنند که ظهر شده است.
همین طور کسى که منتظر آمدن امام است و چنگ بدامان امامت او زده، هم تمام واجبات و فرایض الهى را بعهده دارد که انجام دهد و وقتى انجام داد از او پذیرفته است و (با غیبت امام) از معنى واجب بودن، بیرون نمیرود. و این بنده هم صبر میکند و نظر برحمت حق دارد و غیبت امامش ضررى بعقیده او نمیرساند
9-ٍ عَنْ أُمَیَّةَ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ رَجُلٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَیُّمَا أَفْضَلُ نَحْنُ أَوْ أَصْحَابُ الْقَائِمِ ع قَالَ فَقَالَ لِی أَنْتُمْ أَفْضَلُ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ وَ ذَلِکَ أَنَّکُمْ تُمْسُونَ وَ تُصْبِحُونَ خَائِفِینَ عَلَى إِمَامِکُمْ وَ عَلَى أَنْفُسِکُمْ مِنْ أَئِمَّةِ الْجَوْرِ إِنْ صَلَّیْتُمْ فَصَلَاتُکُمْ فِی تَقِیَّةٍ وَ إِنْ صُمْتُمْ فَصِیَامُکُمْ فِی تَقِیَّةٍ وَ إِنْ حَجَجْتُمْ فَحَجُّکُمْ فِی تَقِیَّةٍ وَ إِنْ شَهِدْتُمْ لَمْ تُقْبَلْ شَهَادَتُکُمْ وَ عَدَّدَ أَشْیَاءَ مِنْ نَحْوِ هَذَا مِثْلَ هَذِهِ فَقُلْتُ فَمَا نَتَمَنَّى الْقَائِمَ ع إِذَا کَانَ عَلَى هَذَا قَالَ فَقَالَ لِی سُبْحَانَ اللَّهِ أَ مَا تُحِبُّ أَنْ یَظْهَرَ الْعَدْلُ وَ یَأْمَنَ السُّبُلُ وَ یُنْصَفَ الْمَظْلُوم
9-شیخ مفید در کتاب «اختصاص» روایت میکند که راوى گفت: بامام جعفر صادق علیه السّلام عرضکردم: ما بهتر هستیم یا اصحاب قائم؟ فرمود: شما بهتر از اصحاب قائم هستید، زیرا شما از دولتهاى ظالم شب و روز بر جان امام خود و خودتان هراسان میباشید اگر نماز میخوانید، با حالت تقیه است و اگر روزه مىگیرید، باز در تقیه است و اگر حج میکنید آنهم در تقیه است و اگر (در محکمه شرع و حضور قاضى) گواهى بدهید (بجرم تشیع) گواهى شما پذیرفته نیست، و از این قبیل چند چیز
دیگر شمرد. سپس عرضکردم: وقتى این طور باشد چه آرزوئى بدیدن قائم داریم؟
فرمود: سبحان اللَّه نمیخواهى عدالت آشکار گردد و راهها امن شود، و مظلوم مورد ترحم قرار گیرد؟
اللهم عجل لولیک الفرج
بقیه در ادامه مطلب
